Tesbih deyince çoğu insanın aklına elde çevrilen boncuklar gelir. Oysa Kur’an’ın anlattığı tesbih, bu görüntüden çok daha kapsamlı ve çok daha derin bir kavramdır. Evrenin işleyişinden en küçük canlının hareketine kadar uzanan bir düzeni anlatır. Bir kuşun uçması, bir arının bal yapması, bir yıldızın yörüngesinde dönmesi… bunların hepsi, yaratılış amacına uygun hareket ettikleri için Allah’ı tesbih eder. Tesbih, varlığın kendi görevi içinde yüzmesidir. Kelimenin kökenindeki […]

“Güneşin, doğduğu zaman mağaralarının sağ yanını yalayıp geçtiğini, battığı zaman da sol yanından uzaklaştığını görürdün. Onlar, kendileri geniş bir alanda iken. Bu, Allah’ın ayetlerindendir. Allah, kimi hidayete erdirirse işte o doğru yolu bulmuştur. Kimi de saptırırsa artık ona yol gösteren bir veli bulamazsın.” (Kehf 18:17)

Kardeşim, Kur’an’daki Ashab-ı Kehf kıssası çoğu zaman yıllarca uyuyup sonra mucizevi biçimde uyanan gençlerin hikâyesi gibi anlatılır. Ama ayetlerin içine biraz dikkatle bakınca bunun aslında bedensel bir uyku değil, çok daha derin bir zihinsel uyanışa işaret ettiğini görürüz. Kur’an’dan anladığım kadarıyla bu olay bir darbımesel niteliğindedir. Yani anlatım tarihsel bir olayı aktarır gibi görünür ama asıl hedef, evrensel bir hakikati temsili bir dille öğretmektir.

Kardeşim, Kehf Suresi’nde anlatılan Musa ile “kul” arasındaki yolculuk, Kur’an’ın en derin temsillerinden biridir. Çoğu kişi bu anlatımı bir “kıssa” olarak görür ama Kur’an’ın açık ifadesine baktığımızda bunun bir darb-ı mesel yani temsili bir öğreti olduğunu fark ederiz. Zaten Allah, o kişi hakkında “katımızdan rahmet verilmiş ve özel bir bilgi öğretilmiş kul” der. Bu ifade bize çok önemli bir kapı açar: Burada anlatılan aslında bir şahsın hayat hikâyesi değil, insanlığa ve hayatın anlamına dair evrensel bir mesajdır.

Sevgili Nebimizin sağlığında tek bir hadis bile yazılmamıştı. Dört halife döneminde de hadislerin yazılması yasaklanmış, hatta Halife Ömer’in döneminde yazılan yaklaşık 500 hadis yakılmıştır. Çünkü İslam toplumunda Kur’an dışındaki sözlerin derlenmesi ve yazılması konusundaki tereddütler büyüktü.

Kardeşim, insanın hayatı aslında sürekli bir seçimdir. Her sabah uyandığında, her sözünde, her davranışında farkında olmadan bir tercih yaparsın: ya iyiliği seçersin ya da kötülüğü. Bu iki kavram, sadece davranış biçimleri değil; insanın yönünü, karakterini ve hatta sonsuz hayatını belirleyen mihenk taşlarıdır. Kur’an, bu konuda o kadar net ve yalın konuşur ki, insanın vicdanı bile bu ayetleri duyduğunda kendini sorgular.