Kur’an’daki İslam’ın Kolaylığı Üzerine
Kardeşim, bazen çevremizde “İslam çok zor bir din” diyenleri duyarız. Kuralları ağır, ibadetleri meşakkatli, yaşamak imkânsızmış gibi anlatırlar. Oysa Kur’an’a baktığında tam tersi bir tablo görürsün. İslam zorluk değil, kolaylık dinidir. Çünkü Allah, insanı yaratandır; bizim neye dayanabileceğimizi, nerede zorlanacağımızı en iyi O bilir. Bu yüzden Kur’an, insana yük değil, hayatı kolaylaştıran bir rehberdir.
Bakara 168-169. ayetlerde Allah, insanlara “Helal ve temiz olan şeylerden yiyin” diyor. Düşünsene, bu ne kadar doğal, ne kadar insani bir çağrı. Allah bize “kendini aç bırak, zevklerinden vazgeç” demiyor; tam tersine “temiz olanı seç, kendine zarar verme” diyor. Demek ki İslam, yaşamı keyifle ama bilinçle yaşamanın adıdır. İnsan, ihtiyaçlarını karşılarken bile ölçüyü kaybetmesin istiyor Rabbimiz. Çünkü bu denge, hem bedeni hem ruhu korur.
Sonra geliyor Bakara 173. ayet: “Kim mecbur kalırsa, günah yoktur.” Kardeşim, bu ayet aslında İslam’ın merhamet yüzüdür. Düşünsene, bir insan açlıktan ölmek üzere ve haram bir şey dışında yiyecek yoksa… Allah “hayatta kal” diyor. Bu, dinin vicdanla, insan doğasıyla ne kadar uyumlu olduğunun göstergesi. İslam, insanın yaşamasını ister; öyle kuru kurallar uğruna ölüme sürüklemeyi değil. Bu bile başlı başına bir kolaylık değil mi?
Müzzemmil 73:20’de Allah diyor ki: “Rabbin senin yükünü hafifletir. Allah, her birinize gücünüz yettiği kadarını yükler.” Bazen hayatta sıkışırız ya, işler üst üste gelir, zaman yetmez, güç tükenir. İşte bu ayet, o anlarda yüreğe serinlik gibi iner. Allah, “yapabildiğin kadarını yap” diyor. Ne güzel bir rahatlama bu! İslam insanı sıkıştırmaz; içtenlikle yapılan küçük bir çabayı bile değerlendirir.
Tegabun 64:16’da da aynı denge vardır: “Gücünüz yettiği kadar Allah’tan sakının.” Yani Allah bizden mükemmellik istemiyor, samimiyet istiyor. Evde, işte, okulda, ibadette… Her yerde ölçü belli: niyet temiz olacak, çaba samimi olacak. İnsan bazen eksik kalır ama Allah onun niyetine bakar.
Müminun 23:62’de Rabbimiz açıkça söylüyor: “Biz hiç kimseye gücünün yettiğinden fazlasını yüklemeyiz.” Bu söz, sanki omzundaki ağırlığı kaldırıp yerine huzur koyar. Günlük hayatta bunu düşün kardeşim; sınavda stres yaşayan öğrenci, geçim derdinde olan işçi, evinde dertlenen anne-baba… Hepsi bu ayetin kapsamındadır. Allah kimseyi taşıyamayacağı yükle sınamaz.
Maide 5:101 de bu anlayışı tamamlar: “Size açıklanınca canınızı sıkacak şeyleri sormayın.” Yani gereksiz detaylarda boğulmayın, diyor. Bugün de aynı değil mi? İnsanlar dini meseleleri öyle karmaşık hale getiriyor ki, sanki din bir bilmece. Oysa Kur’an açık ve sade bir dildir. Allah, basit olanı sever; insanlar ise çoğu zaman zor olanı kutsallaştırır. Oysa kolaylık, Allah’ın rahmetindendir.
Nisa 4:28’de ise “Allah size kolaylık diler; çünkü insan zayıf yaratılmıştır.” deniyor. Düşünsene, yaratıcı, kulunun zayıflığını kabul ediyor ve ona göre hüküm koyuyor. İslam, hayatın içinde yaşanabilir bir din olduğu için bu kadar evrenseldir. Çünkü Allah, insanın doğasını bilir. O yüzden ibadetler de günlük hayatın akışına uyumlu şekilde düzenlenmiştir.
Hac 22:78’de de bu denge son kez vurgulanır: “O, din konusunda size bir zorluk kılmadı.” Yani İslam, insanı boğmak için değil, nefes aldırmak için indirilmiştir. Namaz, oruç, zekât… Hepsi insana bir denge öğretir. Ne bedeni ihmal eder ne ruhu; ne dünyayı unutturur ne ahireti.
Kardeşim, bugün modern yaşamın içinde de aynı denge geçerli. Düşünsene, biri işten yorgun dönüyor ama akşam namazını kılmak için birkaç dakikasını ayırıyor. Allah onun niyetini görüyor. Ya da bir anne, çocuğuna sevgiyle yaklaşırken Kur’an’ın öğütlediği merhameti yaşıyor. İşte İslam bu kadar doğal, bu kadar hayatın içinde. İslam, insanın yaşamını kolaylaştırır çünkü insanla birlikte nefes alan bir dindir.
Kur’an’ın mesajı net: Allah kolaylık diler, zorluk değil (Bakara 185). Bu ayet, İslam’ın kalbidir adeta. Çünkü Allah, kullarını zorlukla değil, anlayışla terbiye eder. Yeter ki insan, Kur’an’ın gösterdiği yolda içtenlikle yürüsün.
Sonuç olarak kardeşim, İslam bir baskı değil, bir nefes alanıdır. Kur’an, bize yaşamı kolaylaştırmak için indirilmiş bir rehberdir. Allah bizi yormak değil, rahatlatmak ister. Bu yüzden, İslam’ı “yasaklar dini” gibi değil, “merhamet dini” olarak görmek gerekir. Onunla yaşamak, insanı hem dünyada hem ahirette huzura kavuşturur.
Selam ve esenlik seninle olsun.
aydinorhon.com